Vanaf het ontstaan van de islam in de zevende eeuw werden religieuze gebouwen en manuscripten gedecoreerd met geometrische patronen. Deze patronen hebben alle een zeer herkenbare stijl en vormen daarom met recht een eigen categorie binnen alle mogelijke typen betegelingen van het platte vlak.
Tot in de zestiende eeuw waren er in verschillende islamitische regio's periodes waarin deze ontwerptraditie tot bloei kwam. Hiervan zijn prachtige resultaten te zien op gebouwen in landen als Marokko, Spanje, Egypte, Turkije, Irak, Iran en Pakistan. Hoewel er tussen die regio's wel degelijk mozaiekontwerpen werden uitgewisseld, heeft elk toch haar eigen kenmerken en zijn de verschillende ontwerpstijlen goed te herkennen.
Een schat aan beelden is te vinden op de site www.patterninislamicart.com.
De bronnen over islamitische geometrische patronen zijn talrijk. er zijn echter niet veel primaire bronnen die specifiek handelen over de ontwerptechnieken. De ontwerptraditie was veelal een orale traditie en kan in zekere mate geschaard worden onder het type wiskunde dat in vakliteratuur ook wel 'Ethnomathematics' genoemd wordt.
Veel digitale informatie kan worden gevonden via de links die vermeld zijn op de bovengenoemde site en op de site van prof. J.P. Hogendijk. Zijn publicatie in het Nieuw Archief voor Wiskunde is zeer informatief, zie http://www.jphogendijk.nl/publ/Ornamentiek.pdf.
Op mijn site vindt u vooral informatie over de mogelijkheid om Islamitische geometrische patronen te gebruiken als lesmateriaal. Hierbij richt ik me vooral op de Perzische ontwerptraditie. zie ook het artikel dat in juni 2012 werd gepubliceerd in Euclides, vakblad voor de wiskundeleraar.
Islamitische mozaieken herbergen een schat aan meetkundige eigenschappen en kunnen dan ook op allerlei gebied worden gebruikt bij het kennismaken met, maar ook het leren van talloze meetkundige vaardigheden in de klas.
Het grote voordeel hierbij is dat het materiaal de leerlingen enorm aanspreekt. Daarbij komt dat de leerling tegelijkertijd kennismaakt met een rijk stukje cultuurhistorie.
Ik ontwierp een lesserie voor de bovenbouw havo/vwo waarin de leerlingen kennismaken met islamitische patronen, deze leren te analyseren, vervolgens zich richten op de Perzische ontwerptraditie en tenslotte zelf een patroon ontwerpen en in kleur uitvoeren. De lesserie wordt afgesloten met een presentatie. Lees meer hierover in het bovengenoemde artikel. Het lesmateriaal kunt u downloaden vanaf deze site, zie lesmateriaal.